16 Ocak 2008 Çarşamba

Tartı Nedir?

Yazımın başlangıcını "tartı nedir?" diye açtım, ama kuvvetle muhtemel bunun ne olduğunu bilmiyorsunuzdur. Yukarıdaki resimler de tartının 3 halini gösteriyor. Daha önce bir Arnavut kızı olduğumu yazmıştım, ama anne tarafından da İzmirli sayılırım. Zaman zaman biz İzmir Menemen'e gideriz, bazen de oradan bize misafirler gelir ve her gidiş-gelişlerde torbalarda şu bizim tartı baş köşeyi alır. Nedir bu tartı?

Aslının "tortu" olduğundan şüphelendiğim şu muazzam kahvaltılık, taze sağılan sütten alınan yağlı kaymağın, ateşte içindeki suyu çekene kadar kavrulmasından elde edilir. Bunu ben mi yaptım? Tabiki hayır, çünkü mandıram yok:)Ama Menemen dışında da bu güzel yiyeceği bilen yok. Bir keresinde kuzenim bizde tartı yiyip te çok beğenmiş, bir yolu düşüp te bütün İzmir de tartı aramış, ama çabaları sonuçsuz kalmıştı. Yengemin kendi elleriyle yapıp da getirdiği tartının tarifini de hemen aldım, mandıradan kaymak bulma şansınız varsa deneyebilirsiniz :)


Malzemeler:

- 2 kg. taze inek sütü kaymağı
- 1-2 yemek kaşığı tuz
 
Yapılışı: 2 kg. taze süttün üzerinden alınmış kaymak, tuzu da en başından ilave edilerek bir tencere içerisinde orta ateşte suyunu çekene kadar (yaklaşık 2 saat) pişirilir. Bu zamana kadar zaman zaman karıştırılması yeterlidir. İyice suyunu çekip, artık tane tane görünüm almaya başladığı andan itibaren, sürekli başında bulunarak, kısık ateşte 1 saat kadar daha kavrulur. 2 kg. kaymaktan yarım kilo kadar tartı çıkıyor.
Donuk haldeyken tereyağına benzer bir görüntüsü vardır, çözdürmek için asla ateş üzerine konulmaz, su dolu bir kapta veya çaydanlığın üzerine oturtarak buharıyla çözdürmek gerekir. Aksi halde hemen dip tutup, yanar. Zahmetli, ama bir o kadar da lezzet doludur.
Yapanların ellerine, kollarına sağlık, yiyenlere şifa olsun..

24 yorum:

NiNo dedi ki...

cok guzel olmusssssssssssssssssssssss

İLKAY dedi ki...

Nefis bir şey bu...ama da çoooooooook kalorili::(((((
ve sayfandaki tüm tarifler çok güzel...
sevgiler,

Gulos dedi ki...

Bayağı kalorili bişey galiba.Kepekli ekmek üzerine konmuş ama nafile.Direk olarak kilo yapan bir yiyecek.Ama neden tüm lezzetli şeyler kilo aldırıyor kiiii ???

bir dilim bir tutam dedi ki...

Tahmin edemedigim bir tat oldugundan bir sey söyleyemeyecegim.Ama simdiden agzimi sulandirdi desem yeridir.

Gönül dedi ki...

abaaaaooovvvvv bu nedir böyleeee :))) valla ben bunu yaparda yersem termal sauna şort falan sıyrılır gider üstümden eheheh...öpüyorum..sevgilerimle

yağmur dedi ki...

Merhaba
''tartı'' tarifinizi şimdi gördüm.menemen dışındakiler bilmez demişsiniz ama annem Bolu'lu ve bizim evden hiç eksik olmaz tartımız.bizde Bolu'dan başkası bilmez derdik:)ben de burda görünce çok şaşırdım.bi de izninizle bişey eklemek istiyorum.biz bunu genellikle makarna sosu olarak kullanıyoruz.makarnanın yağını erittikten sonra bir miktar tartıyı koyuyoruz tencereye(direkt ateşte eriyebiliyor çok rahatlıkla,hiç bişey olmuyor,korkmayın:))tartıda iyice eridikten sonra makarnayı koyup karıştırıp kapatıyoruz ocağı.misler gibi bir sos oluyor kendileri:))ayrıca eğer bir sütçünüz varsa kaynattıktan sonra bir gün buzdolabında bekletin sütünüzü,çıkarıp kaymağını bir kapta toplayıp buzlukta saklayabilirsiniz.bayağı bir miktar olunca kaymakları çıkarıp kısık ateşte sizinde verdiğiniz taifle yapabilirsiniz kendi tartınızı.sevgilerimle,AFİYET OLSUN

Adsız dedi ki...

BENİM ANNEMDE YAPAR VE BEN BAYILIRIM SABAH KAHVALTIDA YERİM VE BAZENDE ANNEM YUMURTA YAPARKEN KULLANIR SÜPER OLUR AMA BİZ ADINI DARTI DİYE BİLİYORUZ :)
BU ARADA SİTENİZ ÇOK GÜZEL DENEMEYE DEĞER LEZZETLER VAR ..


GOOGLE= DİLOS987
BEKLERİM

deniz dedi ki...

merhaba,

biz de kayseriliyiz. incesu'nun köyünden ve bizim de ana yiyeceklerimizdendir. hatta tereyağ yerine beyaz kısmını kullanırız. bulgur pilavında sıkça kullanırız ve turutlu yağ olarak biliriz...yumurta kırıp yeriz...en önemlisi mantının sosunu da bu yağ ile yaparız...biraz siyah kısmından biraz beyaz kısmını salça ile kavurur ve mantının üzerine dökeriz...:) afiyet olsun...

Adsız dedi ki...

Bu tarifi ve tartıyı internette görmek Menemen'li bir yörük olarak beni çok memnun etti. Asker olmam sebebiyle izinlerde Menemen'den görevli olduğum yerlere izin dönüşü eşyalarımızın arasında en itinalı yeri bulur bu bizim tartı. Sabah kahvaltılarda eritilip ekmek banılır, sahanda (bir de kalaylı bakır sahan olursa) yumurtanın pişmesin yakın üzerine ilave edilir. Makarnalara konur. İştahsız çocuklara bir dilim ekmeğin üzerine sürülür eline verilip yenmesi sağlanır. Tartı bir yörük kültürü ürünüdür. Daha çok Yunt Dağı ve çevresinde bilinse de yurdumun başka yerlerinde de bilinmesi beni sevindirdi. Saygılar.

LaMa dedi ki...

cok haklisin, 2 kg kaymak bulmak icin mandra sahibi olmak lazim:))) cok besleyici(kalorili!) ve lezizdir mutlaka ama ben hic tarti yemedim ki :(((((

Adsız dedi ki...

Efendim tartıyı biliriz biliriz. Menemen dışında bilen yok demeyin :) Gebze'nin köylerinde ve bolu'da da bilinir bu.

Adsız dedi ki...

Efendim tartıyı biliriz biliriz. Menemen dışında bilen yok demeyin :) Gebze'nin köylerinde ve bolu'da da bilinir bu.

Adsız dedi ki...

üzgünüm ki bizde biliyoruz :p
kocaeli kandıra çevresinde de iyi bilinir hatta asıl maddesi olan süt çiği'ndende nefis şeyler ortaya çıkar.:)

Adsız dedi ki...

Bende izmirliyim cok leziz bir tatdir o cocuklugumdan beri severim fakat sadece MENEMEN'de degil Izmir'n hemen hemen butun koylerinde bilinir yapilir yenilir satilir uRLA,yELKI,SEFERIHISAR VS VS...ama kalkipta marketlerde satilmiyor tabi koy pazarlarinda rahatlikla bulabilirsiniz...

Adsız dedi ki...

Ben istanbulda yasiyorum,bunu cok sevdigim menemenmi bir komsundan biliyorum,ve bayiliyorum.İstambulda nereden bulabilir.lutfem yardimci olun

Adsız dedi ki...

bizde menemen de ikamet ettiğimiz süre içerisinde tanıştık tartı ile. bu kadar mı lezzetli olut tartı ile yapılan makarnalar, yumurtalar bir de tadı damağımda kalan ekmek dolması diyebilirim. buzluğumda kaymak biriktiriyorum tartı yapmak için

Adsız dedi ki...

bende izmir menemende yaşadığım sürecin öğrendim enfessss

Adsız dedi ki...

Evvvvet dartı harika bi tattır yiyenin tadını unutamadığı bişeydir ve eminim damak tadına uymayan kimse yoktur:)) Bir Menemenli olarak ben de çocukluğumdan beri yiyorum:) Ama herkesin bildiği bir şey sanardım hep:)

Adsız dedi ki...

annemin yaptığı tartının dığanın dibinde kalan kısmına yumurta kırması ve abimlerle beraber ekmeği bana bana yememiz hayatımda tattığım en güzel lezzetlerden biridir.bu arada bende menemenliyim :)

Nurgül dedi ki...

Annemin uzun sürede biriktirdiği kaymakları, bahçede yaktığı ocağın üzerine koyduğu dığanda saatlerce karıştırdığı zamanlar geldi gözümün önüne. Mis gibi odun kokusu sinmiş içine. Hatta sabah taze tartıdan ekmek bandıra bandıra yiyen babamı hatırlıyorum. öyle vazgeçilmez bir lezzettir. Gurbetin en uzağında bile olsan dondurucuda mutlaka vardır.Kayseride yedim fakat bizimkinden farklı çiğ bir tadı vardı. Eeeee Menemenli olarak yazmasam olmazdı.

Adsız dedi ki...

gebzeli olarak bizde yapar yeriz cocuklar bayiliyo...

Unknown dedi ki...

bende menemenliyim :)

Unknown dedi ki...

istanbulda bulamadım bundan ya. olsa da yesek istanbulda var mı satan yer. biliyor musunuz.

Adsız dedi ki...

tortuyu çocukken daha rusyada babaaennem yapardı , bayılırdım , adıda tortuydu orda da , bende türkiyede bilen yok sanıyordum , en azından bu isimle .

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...