Karkadeh

“Karkadeh de nedir ilk defa duyuyorum?” diyenlerin olacağını tahmin ediyorum, ya da daha önce Afrika’ya (özellikle Mısır’a) gittiyseniz çoktan duydunuz, hatta tattınız bile. Biz de birkaç yıl önce Mısır’a gitmiştik ve gecenin 2’sinde otele varmamıza rağmen otelde karkadeh ikramında bulunmuşlardı. Bazıları “gece gece bu ne şarabı diye?” diye şaşırsalar da tur rehberi bunun Mısır’ın yerel bir içeceği olduğunu ve Latince adı "Hibiscus sabdariffa" olan bir bitkinin yapraklarının kurutulmasından elde edilen ve "Roselle" olarak da bilinen otların demlenmesiyle elde edildiğini açıklamıştı. O zamandan sonra nereye gidilse her yerde bunun ikramı yapıldı bize. Nasıl ki çay Türkler’le özdeşleşmiştir, her misafire hemen ikram edilir, karkadeh de Mısırlı’larla özdeşleşmiştir. Yalnız bunun çaydan bir farkı hem sıcak hem soğuk olarak içilmesidir. (Gerçi bizde de buzlu çay var ama benim damak tadıma pek uymuyor.) Tadı buruk ve ekşimsi, şekerle tatlandırılıyor, ama biz beğenerek içtik, hatta kurutulmuşlarından satın aldık, arasıra demliyorum.

Yapılışı: Bir kahve kaşığı ince kıyılmış ve kurutulmuş hibiskus kupa yaprağı bir demliğe konur ve üzerine 300-400 ml kaynar su doldurulduktan sonra 5-10 dakika demlemeye bırakılır. Arzu edilen miktarda şekerle tatlandırılır. İster çay gibi sıcak olarak, isterse de soğutulup meyve suyu olarak tüketilebilir.

Yararları da say say bitmezmiş, internetten araştırdığım kadarını yazmak istedim: Egzotik bir bitkidir, daha çok Afrika’da yetişir. Türkiye’de “kara bamya” veya “Afrika bamyası” diye bilinir. Protein ve C vitaminince zengindir. İçeriğindeki malvin ve malvidin dolayısı ile diş etleri için plak önleyici ve ağızdaki bakterilere karşı mükemmel bir pro - oksidan özelliğe sahiptir. Ağız gargaraları, faranjit ve kronikleşmiş bademcik iltihaplanmasına iyi gelir. Özellikle adaçayı ile birlikte kullanıldığında mükemmel sonuçlar verir. Bileşiminde % 10 - 15 müshil yapıcı maddeler olduğundan bağırsakları yumuşatıcı ve safra attırıcı etkisi vardır. Taze yapraklardan hazırlanan lapası çıban ve yaraların ağrısını dindirmede kullanılır. Akciğerlerde balgam toplanmasında, öksürük ve bronşitte, ses kısıklıklarında, anfizemde faydalıdır. Ayak şişkinliklerinde, kırık-çıkıklardan ileri gelen şişkinliklerde banyosu çok yararlıdır. Göz kuruluğu çekenlerde çay pansumanı iyi gelir. Ayrıca tatlandırıcı, renk ve aroma verici, vücudu kuvvetlendirici ve çok az oranda iştah açıcı etkisi vardır. Tüm bu özelliklerinin yanı sıra Afrika’da daha çok hararete karşı serinletici olarak kullanılmaktadır.